Poleca się w tym kontekście wątróbkę, wołowinę, małże, ostrygi czy też ryby. Żelazo niehemowe to zaś produkty roślinne. Dużą ilość zawiera w sobie tofu, soja, biała fasola, natka pietruszki, brokuły czy też takie warzywa liściaste, jak jarmuż. Na talerzu dziecka warto umieścić także orzechy, np. nerkowca, oraz kakao. Czy u dzieci niski poziom żelaza w krwi jest rzeczą normalną, nie robiąc żadnych badań czy z czasem wszystko by się nie wyrównało? mały ma 9 miesięcy dobry apetyt i wagę 9800, rozwija się dobrze. Jego wyniki są w dolnej granicy normy, czy warto szprycować dziecko chemią? sama niewiem co robić może ktoś jest w podobnej sytuacji? niski poziom żelaza u 2,5 latka..anemia zabki na dzialanie zelaza czego nastepstwem jest prochnica.Moze kts kto mial do czynienia z anemia u dziecka zna jakis inny preparat ktory uzupelni niedobr,moze bede miala szczescie i sam lekarz mi odpowie.Dodam ze maly czyli 2,5 roczny chlopiec wcale nie chce jesc tzn gryzc wszystko jest Na żelazo nie patrz, ważna jest ferrytyna, ktora odzwierciedla rzeczywiste zapasy żelaza w organizmie. A ona u Ciebie jest bardzo niska. Poziom żelaza jest bardzo zmienny i może zależeć np. od tego co jadłaś poprzedniego dnia. Nie bardzo rozumiem co to znaczy "bardzo groźne dla zdrowia". Od Przyczyny niedoboru żelaza u dzieci. Niedobór żelaza u niemowlaka i małego dziecka stanowi główny czynnik predysponujący do rozwoju niedokrwistości. Anemia to jeden z najczęstszych problemów zdrowotnych noworodków. Dziecko rodzi się z pewnym zapasem żelaza zgromadzonym w czasie życia płodowego od matki. Niedobór żelaza u dziecka może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak anemia i zaburzenia rozwoju poznawczego i fizycznego. Wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy z objawów niskiego poziomu żelaza u swoich dzieci. W tym artykule omówimy najczęstsze objawy niedoboru żelaza u dzieci oraz metody diagnozowania i leczenia. . Żelazo jest ważne, bo bierze udział w przeróżnych procesach zachodzących w organizmie. Jego niedobór znacząco pogarsza kondycję organizmu, wpływa na samopoczucie i ogólny stan zdrowia. Niedobór żelaza jest główną przyczyną anemii, może powodować bóle główy, ciągłe zmęczenie, bladość skóry i łamliwość paznokci. Niedobór żelaza w widoczny sposób wpływa na pracę organizmu i jest istotnym problemem medycznym. Wchodzi w skład enzymów zawierających hem (w tym hemoglobina) lub flawinę. Uczestniczy w transporcie i zużyciu tlenu, odgrywa rolę w procesach immunologicznych organizmu. Żelazo (Fe) jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu, ponieważ bierze udział w przebiegu wielu reakcji biologicznych komórek odpowiada za przenoszenie tlenu przez hemoglobinę, czyli białko zawarte w erytrocytach. Hemoglobina pobiera tlen w płucach, a następnie uwalnia go w tkankach. W szpiku kostnym to właśnie żelazo wpływa na tworzenie czerwonych krwinek. Od żelaza uzależnione są mięśnie, które dzięki niemu mogą pobierać tlen i pracować prawidłowo. Żelazo, wraz z magnezem, wspiera także układ nerwowy i układ przypadku niedoboru żelaza dochodzi do upośledzenia produkcji krwinek czerwonych. Powstaje ich mniej i mają mniejsze rozmiary, ponadto w swoim wnętrzu zawierają mniejszą ilość hemoglobiny, co wpływa na stopniowe pogorszenie się ogólnego stanu zdrowia i wystąpienie objawów żelaza pojawia się wtedy, gdy przyswajana ilość jest na tyle mała, że nie zaspokaja potrzeb organizmu lub na skutek problemów ze wchłanialnością lub krwotoków, żelazo ,,ucieka'' z organizmu. ZOBACZ: Dlaczego żelazo jest tak ważne dla zdrowia? Właściwości żelazaPrzyczyny niedoboru żelazaŻelazo jest pozyskiwane z pokarmu. Jest wchłaniane w jelitach wraz z innymi substancjami odżywczymi, a następnie drogą krwi transportowane w organizmie. To właśnie dlatego niewłaściwą, ubogą w żelazo dietę uważa się za podstawowy powód niedoboru tego pierwiastka w organizmie. Jest jednak kilka innych powodów, dla których stężenie żelaza jest przyczyny niedoboru żelaza: niedostateczna ilość żelaza w spożywanych pokarmach, co prowadzi nie tylko do braku możliwości dostarczenia żelaza, ale również do wyczerpania zapasów żelaza w organizmie nieodpowiednie wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego, na przykład u osób cierpiących na nieswoiste zapalenia jelit i celiakię zwiększone zapotrzebowanie na żelazo, szczególnie w przypadku ciąży, karmienia piersią i w okresie dojrzewania krwawienia: z przewodu pokarmowego (wrzody żołądka i dwunastnicy, zapalenie błony śluzowej żołądka, guzy lub polipy jelita), z dróg rodnych (częste i obfite miesiączki), z dróg moczowych (krwiomocz), w chorobach nerek, z układu oddechowego (krwioplucie), po zabiegach chirurgicznych, w wyniku urazów u wielokrotnych dawców krwi w razie niestosowania zalecanych odstępów pomiędzy oddawaniem kolejnych porcji krwi Uwaga! Na utratę żelaza, a tym samym na ryzyko rozwoju anemii, narażone są szczególnie kobiety, które często i obficie miesiączkują. Objawy, skutki niedoboru żelazaGłównym skutkiem niedoboru żelaza w organizmie jest anemia, czyli niedokrwistość. Stopień zaburzeń zależy od stopnia niedoborów. Nie u każdego człowieka, u którego występuje niedobór żelaza, rozwinie się niedokrwistość, jest ona jednak wynikiem niedoboru przewlekłego. Objawy anemii są początkowo dosyć skryte i narastają w miarę pogłębiania się niedoborów żelaza. Zaczyna się zwykle od przewlekłego zmęczenia, ciągłej senności, braku sił witalnych. Innym charakterystycznym objawem niedokrwistości jest bladość skóry i błon śluzowych. Tak więc blada skóra, sińce pod oczami, łamliwe włosi paznokcie, brak nawilżenia skóry, to mogą być objawy niedokrwistości wynikającej z braku żelaza. Objawy niedoboru żelaza i niedokrwistości: osłabienie i łatwą męczliwość, brak sił; upośledzenie koncentracji; bóle i zawroty głowy; kołatania serca, duszności; osłabienie odporności; bladość skóry i błon śluzowych (są mniej czerwone niż zwykle); osłabienie jakości włosów; zmiany paznokci; suchość skóry. Leczenie niedoborów żelaza polega na przyjmowaniu preparatów żelaza oraz stosowaniu odpowiedniej diety, bogatej w mięsa, surówki ze świeżych owoców, natkę pietruszki, orzechy, żółtka jaj, ryby, warzywa Anemia to coś więcej niż zmęczenie. Skąd się bierze niedokrwistość? Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem. Źródło: Niedobór żelaza najczęściej prowadzi do niedokrwistości, czyli popularnej anemii. Największe zapotrzebowanie na ten mikroelement występuje u kobiet w ciąży, dzieci, a także u osób starszych. Niski poziom żelaza w organizmie może skutkować uczuciem senności, ciągłym przemęczeniem oraz podatnością na infekcje. Żelazo jest to pierwiastek chemiczny i składnik mineralny, który odgrywa bardzo ważną rolę we właściwym funkcjonowaniu organizmu. Zarówno jego zbyt niski, jak i za wysoki poziom może prowadzić do komplikacji, takich jak anemia czy zatrucie organizmu. Żelazo pełni niezwykle ważną rolę w organizmie, gdyż bierze udział w produkcji składników krwi, a główną przyczyną jego niedoboru jest najczęściej niewłaściwa dieta. Czytaj: Anemia w ciąży. Co jeść, by uniknąć niedokrwistości? Żelazo – rola w organizmie Jaką rolę pełni żelazo w organizmie? wspiera właściwe funkcjonowanie systemu nerwowego, używane jest do produkcji krwinek czerwonych w szpiku kostnym, usuwa toksyny z wątroby, uczestniczy w procesie usuwania wolnych rodników z organizmu, zmniejsza uczucie senności i zmęczenia, pozwala na pobieranie tlenu w płucach, a następnie uwalnianie go w tkankach. Dodatkowo w przypadku kobiet ciężarnych żelazo wpływa na prawidłowy rozwój płodu i zapobiega wystąpieniu niedokrwistości u matki. Niedobór żelaza - przyczyny Co powoduje niedobór żelaza w organizmie? Za wystąpienie dolegliwości najczęściej odpowiedzialna jest niewłaściwa dieta. Problem ten często dotyka wegetarian, wegan, a także zwolenników restrykcyjnego odchudzania. Niedobór żelaza w organizmie – pozostałe przyczyny: choroby przewlekłe, takie jak: zapalenie jelit, choroba Leśniowskiego-Crohna czy celiakia, nieprawidłowe wchłanianie żelaza, utrata dużej ilości krwi - np. w czasie miesiączki lub poważnego schorzenia, jak hemoroidy lub choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, jak również osoby po operacji. Żelazo można podzielić na tzw. hemowe (dostarczane z produktami pochodzenia zwierzęcego) i niehemowe (dostarczane z produktami pochodzenia roślinnego). Żelazo hemowe jest znacznie łatwiej przyswajalne niż niehemowe, dlatego w diecie ważne jest spożywanie mięsa. Stąd częsty niedobór żelaza u wegetarian i wegan. Niedobór żelaza – objawy Objawy niedoboru żelaza mogą być różne. Najczęściej ich rozpoznanie nie jest trudne, ponieważ najprostszym sposobem diagnozy jest badanie krwi. Główne objawy wynikające z niskiego poziomu żelaza to: Niedobór żelaza – objawy skórne: bladość skóry, niezdrowy wygląd cery, tendencja do przesuszania skóry, niekiedy łuszczenie się naskórka, wystąpienie sińców pod oczami, podatność na pęknięcia kącików ust, czyli tzw. zajady, nadmierne przesuszanie się ust. Niedobór żelaza – objawy neurologiczne: problemy z koncentracją, trudności z zapamiętywaniem, ogólna dezorientacja. Niedobór żelaza – pozostałe objawy: kruchość i łamliwość paznokci, ból głowy, rozdrażnienie, podatność na infekcje, duszność, chroniczne przemęczenie. Po zauważeniu u siebie jakichkolwiek z wyżej wymienionych objawów, należy zgłosić się do lekarza, który prawdopodobnie zleci wykonanie badania krwi i na podstawie jego wyników, zaleci właściwą formę leczenia i suplementacji żelaza. Niedobór żelaza w ciąży Wiele kobiet ciężarnych boryka się z niedokrwistością wynikającą właśnie ze zbyt niskiego poziomu żelaza w organizmie. Stan ten może doprowadzić do wielu komplikacji zdrowotnych, jak niska masa urodzeniowa dziecka, anemia u noworodka, poród przed terminem, w najgorszym przypadku poronienie. Zwiększone zapotrzebowanie na żelazo w ciąży, wynika ze wzrostu macicy, a także potrzeb płodu oraz łożyska. Dzienne zapotrzebowanie dla kobiet wynosi ok. 18 mg na dzień, natomiast w czasie ciąży jest to ok. 27 mg na dobę. Niedobór żelaza u dzieci Niedobór żelaza u niemowlaka to częsta przypadłość głównie u maluchów urodzonych przed terminem oraz z niską masą urodzeniową. Skąd się bierze niedobór żelaza u noworodka? W czasie ciąży, płód pobiera od matki żelazo, część wchłaniając od razu, a pozostałą ilość magazynując. Niestety, w niektórych przypadkach jego ilość jest niewystarczająca, by móc ją odłożyć „na później”. Największe zapasy magazynowane są w ostatnich tygodniach ciąży, dlatego wcześniaki często cierpią na anemię. Zwiększone zapotrzebowanie na żelazo u dzieci wynika z ich rozwoju, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Główne objawy świadczące o zbyt niskim poziomie żelaza u dzieci to: brak łaknienia, senność, bladość skóry, brak wzrostu masy ciała, zmęczenie. U noworodków uzupełnianie niedoborów żelaza zwykle polega na jego suplementacji farmakologicznej, natomiast w przypadku starszych dzieci najczęściej wystarczają zmiany nawyków żywieniowych i wprowadzenie do codziennego jadłospisu, chociażby kasz czy brokułów. Niedobór żelaza - skutki Główne skutki niedoboru żelaza to: niedokrwistość, czyli anemia, podatność na infekcje, ciągłe przemęczenie, niezdrowy wygląd cery, kołatanie serca, przedwczesny poród, niska masa urodzeniowa dziecka. Najpoważniejszym powikłaniem jest właśnie anemia, która w konsekwencji może doprowadzić do niedokrwistości megaloblastycznej, uszkadzając trwale układ nerwowy. Dowiedz się: Czujesz zmęczenie i wyczerpanie? Zacznij uprawiać jogę! Niedobór żelaza – co jeść? Jak uzupełnić niedobór żelaza? Dieta na niedobór żelaza powinna być bogata w ten pierwiastek, ale należy również zaznaczyć, które produkty utrudniają jego wchłanianie. Niedobór żelaza – dieta: czerwone mięso – np. wołowina, podroby – wątróbka, warzywa – brokuły, rukola, fasolka szparagowa, szpinak, pietruszka, ziemniaki, pomidory, buraki, owoce świeże i suszone – jabłka, śliwki, brzoskwinie, wiśnie, cytrusy, bakalie i pestki dyni, słonecznika, jaja, pełnoziarniste pieczywo, ryby – śledź, makrela, owoce morza – krewetki. Za utrudnianie wchłaniania żelaza odpowiedzialne są głównie kawa i herbata, gdyż zawarta w nich tanina spowalnia przyswajanie pierwiastka. Warto przyjmować żelazo wraz z witaminą C, dlatego sałatki warto skrapiać cytryną, a do posiłku wypijać szklankę soku Katarzyna Pawlik Czytaj również: Witamina K i K2 MK7 - występowanie, właściwości i przeciwwskazania Wypadanie włosów po ciąży – przyczyny, zapobieganie i sposoby Treści z serwisu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą. Żelazo (Fe) jest niezwykle ważnym składnikiem mineralnym. Niestety, nasz organizm nie potrafi sam go produkować, czego skutkiem jest stosunkowo często obserwowany jego niedobór. Żelazo – funkcje w organizmie oraz jego niedobory Należy wiedzieć, że żelazo przechowywane jest w organizmie głównie w dwóch pulach. Pierwsza z nich bazuje na działaniu transferyny, czyli białka regulującego poziom Fe we krwi i jego transport do szpiku kostnego oraz tkanek. Druga pula związana jest zaś z ferrytyną, która również jest białkiem. Właśnie w postaci ferrytyny magazynowane są zapasowe pokłady żelaza. Są one łatwo dostępne i np. w przypadku utraty krwi, to właśnie stamtąd czerpane jest Fe niezbędne do produkcji hemoglobiny (czerwonego barwnika krwi). Mamy w organizmie jeszcze trzecią zapasową pulę żelaza, która jest jednak trudno dostępna – hemosyderyna. Gdy obie podstawowe pule żelaza zmniejszają się, zaczyna być upośledzone wytwarzanie nowych krwinek. Organizm zaczyna gorzej funkcjonować i pojawiają się negatywne objawy dotyczące niemal wszystkich układów – nerwowego, sercowo-naczyniowego, hormonalnego, immunologicznego, mięśniowego. Konsekwencje niedoboru żelaza u dzieci mogą być naprawdę poważne, a jedną z nich jest anemia. Anemia u dzieci Niedokrwistość z niedoboru żelaza jest najczęściej występującym rodzajem anemii u dzieci. Stan ten wiąże się z obniżoną ilością erytrocytów we krwi (RBC) oraz/lub ze zbyt niskim poziomem hemoglobiny (Hb) lub hematokrytu (Ht) w czerwonych krwinkach. Owy poziom ocenia się na podstawie norm określonych dla danego wieku rozwojowego dziecka. Kiedy możemy mówić o anemii u dzieci? Dzieci mające 6-59 miesięcy – wynik jest równy lub niższy: hemoglobina 11 g/dL, hematokryt 33%.Dzieci mające 5-11 lat – hemoglobina 11,5 g/dL, hematokryt 34%.Dzieci mające 12-14 lat – hemoglobina 12 g/dL u dziewcząt, 13 g/dl u chłopców, hematokryt odpowiednio 36%/37%. Odpowiednią diagnozę powinien oczywiście postawić specjalista, co może wymagać dodatkowych badań. Podstawowym testem jest morfologia krwi obwodowej, którą zleca lekarz pierwszego kontaktu. Sprawdza się tam właśnie wymienioną wyżej hemoglobinę oraz liczbę czerwonych krwinek (mówiąc o anemii, obserwujemy ich obniżoną ilość). Ocenia się także parametry erytrocytów (MCV – średnia objętość krwinki czerwonej, MCH – średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej, MCHC – średnie stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej) oraz liczbę retikulocytów, co daje możliwość sprawdzenia funkcji szpiku. Pomocne jest również ocenienie stężenia żelaza w surowicy, poziomu ferrytyny (zmagazynowanego żelaza) oraz całkowitej zdolności wiązania żelaza. Jakie mogą być przyczyny niedoboru żelaza u dziecka? Przyczyn ewentualnych niedoborów żelaza u dziecka należy zacząć szukać jeszcze w życiu płodowym. Jeżeli matka borykała się w czasie ciąży z anemią, zwiększone jest ryzyko niedoboru żelaza także u jej dziecka. Należy też zwrócić szczególną uwagę na wcześniaki, u których bezwzględnie wskazane jest podawanie żelaza. Wiąże się to z faktem, że Fe przekazywane jest dziecku przez matkę dopiero w ostatnim trymestrze ciąży. Wskazanie do podawania żelaza obejmuje także dzieci urodzone z ciąż mnogich, z niską masą urodzeniową oraz takie, które w czasie porodu utraciły krew. Podstawowe czynniki ryzyka wystąpienia niedoboru żelaza u dzieci Podwyższone zapotrzebowanie na żelazo, które pojawia się właśnie u wcześniaków czy też dzieci w okresie wchłaniania Fe, co może wiązać się np. z chorobami układu trawiennego, resekcją żołądka lub występowaniem częstych mała ilość dostarczanego żelaza w pożywieniu, co dotyczy źle zbilansowanej diety czy też niedożywienia (także w przypadku zaburzeń odżywiania).Zwiększona utrata krwi, która może obejmować przewód pokarmowy i dotyczyć np. obecności pasożytów, ale może odnosić się również do utraty krwi z dróg rodnych, moczowych czy też oddechowych. Z czym może wiązać się niedobór żelaza u dziecka – objawy Niedobór żelaza silnie oddziałuje na funkcjonowanie mózgu, w tym na zachodzące w nim procesy poznawcze. U najmłodszych, którzy borykają się z obniżonym poziomem żelaza, można zaobserwować zaburzenia nastroju, trudności w nauce, problemy ze snem i z pamięcią, koncentracją, bóle i zawroty głowy, utratę chęci do zabawy oraz ruchu. Zbyt mała ilość Fe wpływa też na motorykę najmłodszych, dzieci szybko się męczą, możliwe jest wystąpienie zaburzeń rytmu serca, utrata apetytu, spada odporność na infekcje, a skóra staje się blada, sucha i popękana (np. w kącikach ust). Są to jednak dość logiczne konsekwencje, szczególnie jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że żelazo wpływa na poziom hemoglobiny, który jeśli jest obniżony, nie jest w stanie zapewnić narządom odpowiedniego dotlenienia. Niewątpliwie są to więc skutki, które bardzo negatywnie wpływają na rozwój dziecka – zaburzają go i hamują. Szkodliwie odbijają się zarówno na funkcjonowaniu szkolnym, emocjonalnym, jak i społecznym najmłodszych. Terapia niedoborów żelaza u dzieci Chcąc uzupełnić niedobory żelaza, stosuje się specjalne preparaty, które najczęściej występują w postaci tabletek. U młodszych dzieci mogą to być także np. krople lub syrop. Bardzo często środki te zawierają w swoim składzie nie tylko Fe, lecz także np. witaminę C, co zdecydowanie ułatwia wchłanianie niezbędnych składników. Co ważne, przyjmowane porcje żelaza nie powinny wynosić więcej niż 3-6 mg/kg/dobę. Powinny być też rozłożone na kilka dawek w ciągu dnia, które będą podawane pomiędzy posiłkami. Przed i po przyjęciu preparatu zalecane jest zrobienie jak najdłuższej przerwy od spożycia kawy, herbaty, jajek, produktów mlecznych, produktów bogatych w błonnik oraz niektóre mikroelementy (np. cynk). Jest to żywność, która utrudnia przyswajanie żelaza. Co istotne, należy przygotować się na to, że uzupełnianie niedoborów jest w tym wypadku procesem trwającym od 6 tygodni do nawet 6 miesięcy. Warto wiedzieć, że z przyjmowaniem preparatów żelaza mogą wiązać się dodatkowe objawy w postaci zmian w kolorze (ciemny, czarny), jak i konsystencji stolca. Mogą wystąpić zaparcia, nudności, brak apetytu, ból brzucha, biegunki czy nawet wymioty. Jeśli są to intensywne lub częste i nieprzemijające stany, należy skonsultować się z lekarzem i być może wymienić farmaceutyk na inny. Należy pamiętać, aby nie przekraczać wskazanej przez specjalistę dawki, ponieważ może to spowodować zatrucie. Przede wszystkim warto mieć jednak na uwadze profilaktykę. W razie zaobserwowania czynników ryzyka pojawienia się ewentualnego niedoboru żelaza u dzieci, należy rozważyć suplementację. Zapewnić mogą ją wielowitaminowe produkty dostosowane specjalnie do potrzeb najmłodszych, takie jak VisolVit Junior. Znajduje się tam np. witamina C oraz witaminy z grupy B, które ułatwiają wchłanianie żelaza, ale także inne składniki budujące odporność dziecka i zapewniające poprawę funkcji poznawczych. W połączeniu z odpowiednią dietą powinno być to wystarczające, aby zapewnić prawidłowy poziom Fe. Dieta przy niedoborach żelaza u dziecka Niezwykle ważna jest wspomniana już codzienna dieta dziecka. Zdarza się, że najmłodsi nie mają apetytu, nie chcą jeść danych produktów, czy też często odżywiają się poza domem i spożywają posiłki typu fast food. Mogą zdarzać się także przypadki, gdy dziecko zaczyna stosować dietę odchudzającą i ograniczać generalną ilość przyjmowanej energii (co wymaga przyjrzenia się dziecku także pod kątem psychologicznym). Są to sytuacje, które niewątpliwie należy otoczyć szczególną obserwacją i zadbać o zbilansowanie diety. Biorąc pod uwagę żelazo, jest to tym istotniejsze, że jego przyswajanie z pożywienia może oscylować na poziomie zaledwie około 10 proc. Tym bardziej trzeba więc zadbać o obecność produktów bogatych w ten mikroskładnik. Co ważne, za jego absorpcję odpowiada wiele czynników, takich jak np. obróbka termiczna. Ważne jest także rozróżnienie, czy dane źródło zapewnia dostęp do żelaza hemowego czy też niehemowego. Drugie z wymienionych jest słabiej przyswajalne. Jak zatem możemy owe przyswajanie zwiększyć? Korzystnie wpływa na nie wspomniana już witamina C. Stąd też warto do posiłków zawierających składniki bogate w żelazo, dodawać także produkty obfitujące w kwas askorbinowy – acerola (1600mg/100g), czarna porzeczka, papryka (140 mg/100g), natka pietruszki, jarmuż, brukselka (90mg/100g), brokuły czy też truskawki. Co ważne, najlepiej spożywać wymienione tu produkty w formie surowej. Źródła żelaza hemowego i niehemowego Źródłami żelaza hemowego są produkty pochodzenia zwierzęcego. Największą ilość mają podroby, czyli np. wątróbka (cielęca, wołowa, drobiowa, wieprzowa). Sporo znajdziemy go również w innych produktach mięsnych, głównie w wołowinie oraz małżach, ostrygach, rybach. Jeśli zaś poszukujemy żelaza niehemowego, należy przede wszystkim skupić się na dodaniu do diety dziecka tofu, soi (15mg/100g), białej fasoli, soczewicy, ale także natki pietruszki, brokułów, warzyw liściastych (np. jarmużu). Istotne są także kasze, otręby, orzechy (np. nerkowce 6,7mg/100g), pestki oraz kakao (10mg/100g). Co ważne, jeśli bierzemy pod uwagę stan chorobowy, to wyleczenie anemii spowodowanej niedoborem żelaza u dzieci jest całkowicie możliwe. Należy przede wszystkim usunąć przyczynę spadku Fe. Jeżeli jest to związane np. z problemami z układem trawiennym, trzeba poddać go odpowiedniemu leczeniu. Jeśli zaś powodem niedoboru żelaza jest nieprawidłowa dieta, uzupełnienie jego niedoborów i zbilansowanie żywienia powinno wystarczyć, aby opanować niski poziom opisywanego tu mikroskładniku. Warto przy tym pamiętać, że odpowiednie odżywianie powinno być stosowane przez całe życie, a nie tylko w czasie uzupełniania niedoborów. Co więcej, jeśli dziecko doświadczyło już problemów z utrzymaniem prawidłowego poziomu żelaza, należy regularnie kontrolować wyniki badań krwi i tym bardziej zwracać uwagę na ewentualne oznaki mówiące o ponownym spadku Fe. Mając to wszystko na uwadze, zagrożenie niedoborami powinno być odsunięte na bezpieczną odległość. Bibliografia: Aladhadhi AM, Etaiwi ST, Alqahtani KM, et al. Pediatrics Iron deficiency anemia from diagnosis to treatment. Egyptian Journal of Hospital Medicine. 2018;73(8) [dostęp M., Niedokrwistość z niedoboru żelaza u dzieci, Dla pacjentów ,, [dostęp M., Niedokrwistości – nadal aktualny problem w opiece nad matką i dzieckiem, ,,Family Medicine & Primary Care Review” 16(2), s. 185–188. [dostęp Żelazo (Fe) – badanie mikroelementów we krwi. Norma, niedokrwistość, hemochromatoza Żelazo jest głównym składnikiem hemoglobiny i mioglobiny, czyli białek odpowiadających za transport tlenu i dwutlenku węgla za pośrednictwem krwi. Ilość żelaza w organizmie zależy od wielu czynników, do których zalicza się przede wszystkim podaż tego mikroelementu wraz z pożywieniem oraz stopień wchłaniania i utraty żelaza w przewodzie pokarmowym, moczowym czy drogach rodnych. Wyjątkową zmienność stężenia żelaza we krwi zauważa się u kobiet miesiączkujących. Jak wygląda badanie poziomu żelaza w surowicy krwi, jak się do niego przygotować, ile kosztuje i jak groźne są nadmiar i niedobór żelaza? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule. Żelazo (Fe) jest jednym z najważniejszych mikroelementów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Dla zdrowia człowieka niebezpieczny jest zarówno jego niedobór, jak i nadmiar. Konsekwencją tych zaburzeń jest rozwój poważnych schorzeń, wpływających na dysfunkcję wielu narządów, w skrajnych przypadkach prowadząc nawet do śmierci. Niedokrwistość wynikająca z niedoboru żelaza należy do najczęściej diagnozowanych niedokrwistości występujących w grupie kobiet miesiączkujących, ciężarnych i w okresie laktacji, a pomiar stężenia żelaza we krwi jest jednym z pierwszych badań zlecanych w przypadku jej podejrzenia. Czym jest żelazo? Żelazo należy do grupy mikroelementów, czyli takich pierwiastków, które muszą być stale dostarczane do ustroju w niewielkich ilościach, aby zachować optymalne funkcjonowanie tkanek i narządów. W organizmie zdrowego, dorosłego człowieka znajduje się około 3–4 mg żelaza, które zlokalizowane jest przede wszystkim w postaci związanej, jako element takich białek, jak hemoglobina, mioglobina czy enzymy mitochondrialne. Rola żelaza w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu Ze względu na swoje właściwości chemiczne żelazo bierze aktywny udział w transporcie tlenu i dwutlenku węgla w organizmie. Ponad 60% całej ustrojowej puli żelaza jest zużywane do produkcji hemoglobiny, będącej głównym składnikiem erytrocytów, czyli czerwonych komórek krwi. Hemoglobina jest najważniejszym białkiem wykorzystywanym do dostarczania cząsteczek tlenu wszystkim komórkom ciała. Pozostała część żelaza znajduje się w postaci związanej w mioglobinie, dostarczającej tlen do mięśni szkieletowych, ponadto w enzymach odpowiedzialnych za procesy oddychania komórkowego, w enzymach chroniących komórki przed stresem oksydacyjnym, a także w enzymach biorących udział w procesie syntezy serotoniny, hormonów tarczycy, związków wysokoenergetycznych (niezbędnych do przemian biochemicznych), a także w syntezie DNA, prostaglandyn i tlenku azotu. Prawidłowy poziom żelaza we krwi jest niezbędny do tego, aby wszystkie te procesy fizjologiczne mogły przebiegać w niezakłócony sposób. Około 25% żelaza stanowi jego pula zapasowa, zlokalizowana głównie w wątrobie oraz śledzionie. Aby organizm mógł prawidłowo funkcjonować, musi być zachowana równowaga pomiędzy zużyciem a dostarczaniem mu tego pierwiastka. W przypadku, gdy ilość żelaza w organizmie ulega obniżeniu, zwiększa się jego wchłanianie z pożywienia, a gdy występuje nadmiar, ilość wchłanianego żelaza ulega zmniejszeniu. Z uwagi na to, że mechanizm ten ma ograniczone możliwości działania, zdarza się, że poziom żelaza znajduje się poza prawidłowym zakresem, co może skutkować rozwojem zaburzeń w pracy całego organizmu. Polecane dla Ciebie kapsułki, niedobór minerałów, niedobór witamin zł tabletka, trawienie zł tabletka, niedobór witamin, niedobór minerałów zł tabletka, odporność, niedobór witamin, niedobór minerałów zł Badanie poziomu żelaza we krwi – przygotowanie Oznaczenie poziomu żelaza we krwi zalecane jest przede wszystkim pacjentom, u których zachodzi podejrzenie niedokrwistości lub hemochromatozy – nadmiernego magazynowania żelaza w organizmie, ale także wszystkim osobom zdrowym, w ramach corocznych rutynowych badań diagnostycznych. Grupami o zwiększonym ryzyku niedokrwistości z niedoboru żelaza są przede wszystkim kobiety ciężarne oraz osoby aktywnie uprawiające sport. To szczególnie oni powinni regularnie wykonywać badania oceniające gospodarkę żelazem. Badanie poziomu żelaza we krwi może być refundowane przez NFZ, jeśli na takie oznaczenie otrzymamy skierowanie od lekarza (POZ lub specjalisty). Cena badania wykonanego we własnym zakresie to koszt około 10 zł. Ocena stężenia żelaza we krwi może być także częścią innego badania – jonogramu (badanie refundowane na podstawie skierowania lub możliwe do wykonania prywatnie, wówczas jego koszt to około 30 zł) Ze względu na to, że poziom żelaza we krwi waha się w ciągu dnia, najlepiej jest wykonywać to badanie zawsze o tej samej porze i najlepiej w godzinach porannych. Do testu należy zgłosić się na czczo, zachowując minimum 12 h przerwy w spożywaniu posiłków. Żelazo – norma dla kobiety, mężczyzny i dziecka w wynikach badań Prawidłowy zakres stężenia żelaza może mieścić się w różnych przedziałach, w zależności od tego, w jakim laboratorium wykonywane jest badanie. Najczęściej jednak normy dla kobiet, mężczyzn i dzieci wyglądają następująco: mężczyźni: 70–200 µg/dl kobiety: 55–180 µg/dl niemowlęta do 6. : 35–155 µg/dl dzieci od 6. miesiąca do 15. roku życia: 45–185 µg/dl dziewczęta powyżej 15 lat: 40–145 µg/dl chłopcy powyżej 15 lat: 55–160 µg/dl. Przy interpretacji wyniku należy zawsze odnosić się do zakresów referencyjnych proponowanych przez laboratorium, w którym wykonano test. Jeżeli poziom żelaza jest wyższy niż norma, zostanie on oznaczony symbolem ↑ lub H (ang. High – wysoki), a jeśli niższy: ↓ lub L (ang. Low – niski). Zbyt niski poziom żelaza – przyczyny i objawy Obniżony poziom żelaza powoduje wiele niekorzystnych skutków zdrowotnych w ludzkim organizmie, w tym przede wszystkim rozwój niedokrwistości z niedoboru żelaza, czyli niedokrwistości syderoblastycznej. Niedobór żelaza jest najczęściej spotykanym deficytem pokarmowym występującym u kobiet miesiączkujących, ciężarnych i znajdujących się w okresie laktacji, ale przyczyną jego wystąpienia mogą być także różne schorzenia, takie jak krwawienia z przewodu pokarmowego, towarzyszące chorobie wrzodowej, hemoroidom, czy chorobom nowotworowym, obfite krwawienia miesięczne i inne krwawienia z dróg rodnych, utrata krwi na skutek urazu lub zabiegu chirurgicznego oraz jakiekolwiek inne krwawienia występujące w ustroju. Niekiedy niedobór żelaza może także wynikać z zaburzeń wchłaniania tego pierwiastka w przewodzie pokarmowym, przewlekłych biegunek, wyczynowego uprawiania sportu lub niewłaściwych nawyków żywieniowych. W rzadkich przypadkach przyczyną obniżonego stężenia żelaza mogą być także wrodzone mutacje, skutkujące niedoborem białek transportowych lub zaburzeniami syntezy hemu (białka występującego w erytrocytach, odpowiedzialnego za transport tlenu) oraz hemodializowanie u pacjentów z niewydolnością nerek. Objawy mogące wskazywać na obniżone stężenie żelaza to przede wszystkim bladość skóry i śluzówek, wzrost podatności na infekcje, uczucie znużenia i osłabienia i towarzysząca mu senność, zawroty i bóle głowy, zadyszka, bóle w klatce piersiowej, pękanie kącików ust, bóle kończyn, a u dzieci także zaburzenia czynności poznawczych i trudności w nauce. W przypadku odnotowania jednego lub kilku z nich warto odwiedzić lekarza i wykonać kontrolne badania laboratoryjne. Hemochromatoza – przyczyny i objawy zbyt wysokiego poziomu żelaza w organizmie Nadmiar żelaza jest rzadszym zjawiskiem niż jego niedobór, jednak równie niebezpiecznym dla organizmu. Zazwyczaj jest on skutkiem hemochromatozy pierwotnej – choroby metabolicznej powodującej nadmierne wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego lub hemochromatozy wtórnej – wynikającej z nadmiernej podaży żelaza w diecie lub będącej skutkiem rozpadu erytrocytów. Nadmiarowe ilości żelaza odkładają się w gruczołach i narządach wewnętrznych, prowadząc do zaburzeń w ich funkcjonowaniu, a w końcu nawet do niewydolności. Hemochromatoza może prowadzić do marskości wątroby, nadmiernej pigmentacji skóry, cukrzycy, zaburzeń hormonalnych, kardiomiopatii czy niewydolności serca. Objawy kliniczne choroby zaczynają się pojawiać, gdy ilość żelaza w organizmie wynosi ok. 15–20 gramów i obejmują wypadanie włosów, stany podgorączkowe, senność, męczliwość, ciemnienie powłok skórnych, zaburzenia miesiączkowania, arytmię, cukrzycę, niedoczynność tarczycy czy encefalopatię wątrobową. Przy zaobserwowaniu jednego lub kilku z nich warto udać się do lekarza i zaplanować dalsze postępowanie diagnostyczne. Jak zadbać o prawidłowe stężenie żelaza? Aby zapewnić sobie prawidłowe stężenie żelaza, należy zadbać o jego odpowiedni poziom w swojej codziennej diecie. Produkty szczególnie bogate w żelazo to czerwone mięso i jego podroby (wątróbka wołowa i wieprzowa), suche nasiona roślin strączkowych, produkty zbożowe z pełnego przemiału, jajka, zielone warzywa (natka pietruszki, brokuły, szpinak) oraz orzechy. Pacjenci chorujący na hemochromatozę powinni ograniczać spożywanie tego typu potraw, natomiast osoby cierpiące na niedokrwistość powinny zwiększyć ich podaż, rozważając również dodatkowe wzbogacenie jej o odpowiednie suplementy diety zawierające żelazo. Twoje sugestie Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym. Zgłoś uwagi Polecane artykuły Wymaz z gardła – ile kosztuje badanie i gdzie można je wykonać? Wielokrotnie każdy z nas cierpiał z powodu bólu gardła czy chrypki. Są to najczęściej występujące choroby gardła. Czasem zdarza się jednak, że infekcje gardła dopadają nas zbyt często oraz ciągle nawracają pomimo stosowania właściwego leczenia. Co można zrobić w takiej sytuacji? Wtedy można zdecydować się na wykonanie wymazu z gardła, który może pomoc naszemu lekarzowi prowadzącemu w postawieniu właściwej diagnozy i ułatwi też włączenie najlepszego dla nas leczenia. Test ureazowy na Helicobacter pylori – na czym polega i kiedy się go wykonuje? Helicobacter pylori to bakteria odpowiedzialna za występowanie choroby wrzodowej czy nowotworów żołądka. Do jej wykrycia stosuje się test ureazowy, który wykonywany jest podczas gastroskopii. Na czym polega to badanie i jak się do niego przygotować? Jakie są wskazania do przeprowadzenia testu ureazowego? APTT – czas kaolinowo-kefalinowy, normy i wskazania. Kiedy należy wykonać badanie? APTT to jeden z parametrów krwi, którego oznaczenie jest bardzo istotne, kiedy należy zbadać stopień krzepliwości krwi pacjenta, u którego planowana jest operacja chirurgiczna lub leczonego z powodu chorób natury zakrzepowo-zatorowej. Niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na czas częściowej tromboplastyny po aktywacji mogą być choroby wątroby lub zaburzenia ilość witaminy K w organizmie. Jak wygląda badanie APTT, czy jest refundowane i jak się do niego przygotować? Sód (Na) – badamy elektrolity we krwi. Norma, hiponatremia, hipernatremia Badanie stężenia sodu (Na) jest jednym z głównych oznaczeń parametrów krwi. Nie jest badaniem drogim ani też wymagającym specjalnego przygotowania, niemniej kontrolowanie poziomu sodu jest bardzo istotne. Wszelkie nieprawidłowości w stężeniu tego elektrolitu mogą być bardzo groźne dla zdrowia, szczególnie osób, u których zdiagnozowano choroby kardiologiczne, jak chociażby nadciśnienie tętnicze lub nefrologiczne, jak niewydolność nerek. Jak wygląda badanie, czy jest refundowane, ile kosztuje i jakie są normy dla kobiet, mężczyzn i dzieci? Odpowiadamy w niniejszym artykule. Troponina – badanie i normy. Czy podwyższony poziom troponin zawsze świadczy o zawale serca? Białka kurczliwe mięśni poprzecznie prążkowanych to troponiny. Ich stężenie we krwi wzrasta już 3 godziny po zawale serca lub innym rodzaju uszkodzenia mięśnia sercowego. Badanie troponin zleca się w celu potwierdzenia lub wykluczenia diagnozy dotyczącej ataku serca. Istnieją jednak inne przyczyny wysokiego poziomu troponin we krwi pacjenta, jak chociażby zatorowość płucna, niewydolność serca lub nerek, ale także wyjątkowo ciężki wysiłek fizyczny (często obserwowany u maratończyków czy triathlonistów). Jak wygląda badanie poziomu troponin i które zaburzenia organizmu mogą wywołać ich obecność we krwi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule. Insulina – normy we krwi, wskazania, cena. Badanie insuliny po obciążeniu. Czy hiperglikemia i hipoglikemia są groźne dla życia? Insulina i normy z nią związane są jednym z głównych wskaźników prawidłowej pracy trzustki. Badanie poziomu tego hormonu pozwala na dokonanie oceny zmian w gospodarce węglowodanowej, a w przypadku wystąpienia hipoglikemii lub hiperglikemii wdrożenie odpowiedniego leczenia tych zaburzeń, których zaniedbane może się rozwinąć w szereg chorób metabolicznych, w tym przede wszystkim w cukrzycę typu II. Osoby, które zauważyły u siebie zaburzenia widzenia, zawroty głowy, przyspieszoną akcję serca lub zlewne poty powinny koniecznie zgłosić się na badanie poziomu insuliny. Wysoki poziom prolaktyny (hiperprolaktynemia) w wyniku badania krwi Hiperprolaktynemia jest jednym z objawów guza przysadki (łac. prolactinoma), chorób podwzgórza, zaburzeń funkcji gruczołu tarczycowego (np. niewyrównania niedoczynność tarczycy), niewydolności nerek, ale także ciąży. Objawami, które powinny skłonić pacjenta do zbadania poziomu PRL, są zaburzenia miesiączkowania, trudności z zajściem w ciążę, mlekotok, uderzenia gorąca, trądzik lub zauważalnie obniżone libido. Leczenie hiperprolaktynemii polega głównie na farmakoterapii i leczeniu przyczynowym podwyższonego stężenia PRL, czyli choroby, która wywołała ten stan. Holotranskobalamina – badanie wczesnych niedoborów witaminy B12 Istnieje pula badań, które regularnie powinien wykonać każdy weganin lub wegetarianin, a także osoby, które mają wszelkie objawy niedokrwistości lub zauważają u siebie niedobory witaminy B12, do których należy, chociażby mrowienie i pieczenie skóry, drętwienie kończyn lub zaburzenia snu. Postawienie diagnozy dotyczącej groźnego niedoboru wit. B12 jest możliwe już na jego wczesnym etapie, dzięki wykonaniu oznaczenia poziomu holoTC, czyli holotranskobalaminy. Jak się przygotować do badania poziomu holoTC, czy trzeba być na czczo i jakie są objawy obniżonego poziomu witaminy B12? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule. Żelazo w ciąży jest kluczowe dla prawidłowego rozwoju płodu i zdrowia przyszłej mamy. Niestety anemia jest częstą przypadłością w ciąży. Sprawdź, ile żelaza potrzebujesz w ciąży i jakie są objawy niedokrwistości. Czy żelazo należy suplementować? Żelazo w ciąży odgrywa ważną rolę. Tymczasem jak wynika z badań Instytutu Matki i Dziecka, niedobór żelaza występuje u 20 proc. kobiet w wieku rozrodczym. Z kolei przyjęte przez WHO kryteria wskazują na to, że w Polsce na niedokrwistość cierpi ponad 25 proc. ciężarnych. Przyczyną takiego stanu rzeczy są złe warunki socjoekonomiczne, niedostateczna podaż żelaza w diecie i jego niska wchłanialność, duża aktywność rozrodcza kobiet i obfite miesiączkowanie. Spis treści: Niedobór żelaza w ciąży Normy żelaza w ciąży Zapotrzebowanie na żelazo w ciąży Niski poziom żelaza w ciąży Suplementacja żelaza w ciąży Produkty bogate w żelazo: ciąża Niedobór żelaza w ciąży Anemia w ciąży jest częstym zjawiskiem. Co trzecia kobieta w Polsce ma zbyt niski poziom żelaza. Niedokrwistość objawia się ogólnym pogorszeniem funkcjonowania organizmu. Niedobór żelaza w ciąży najlepiej wykazują wyniki comiesięcznych badań krwi, a najczęstsze widoczne i odczuwalne anemii w ciąży to: szybkie męczenie się, ogólne osłabienie organizmu, nienaturalna bladość, suchość skóry – na całym ciele, przyspieszona praca serca, uczucie „walenia serca”. Jednak to tylko niektóre z objawów niedoboru żelaza w ciąży. Jak wykazały badania, u polskich kobiet (podobnie jak i u kobiet w innych krajach rozwiniętych) często dochodzi do niedoborów żelaza. Ze względu na duże zapotrzebowanie na ten pierwiastek nadmiar żelaza w ciąży raczej się nie zdarza. Normy żelaza w ciąży Każda kobieta w ciąży ma badaną krew, jednak braki żelaza nie zawsze ujawniają się w zwykłej morfologii (prawidłowy poziom hemoglobiny nie musi świadczyć o właściwym stężeniu żelaza). Jeśli lekarz podejrzewa u ciebie niedostatek żelaza, może zlecić dodatkowe badanie – oznaczenie jego poziomu w surowicy krwi. Poniżej podajemy normy dla kobiet ciężarnych. Wynik poniżej nich wskazuje na anemię i niedobory żelaza: norma czerwonych krwinek we krwi w ciąży: 3,5-4,5 mln/mikrolitr; norma hemoglobiny w ciąży: 11,5-13,5 g/dl; hematokryt w ciąży: I trymestr ciąży 28-40%, II trymestr ciąży: 30-39%, III trymestr ciąży: 31-41%; stężenie żelaza we krwi w ciąży: 55 – 180 µg/dl. Zapotrzebowanie na żelazo w ciąży Zapotrzebowanie na żelazo w ciąży zmienia się z trymestru na trymestr. I tak, dla kobiety o masie ciała około 55 kg, dzienne zapotrzebowanie na żelazo wynosi: w I trymestrze 0,8 mg; w II trymestrze – 4-5 mg; w III trymestrze – powyżej 6 mg. Największe zapotrzebowanie na żelazo w ciąży występuje w ostatnich 6-8 tygodniach przed terminem porodu i sięga 10 mg na dobę. Wchłanianie żelaza Kobiety w wieku 19-50 lat powinny dziennie przyjmować ok. 18 mg żelaza. Co prawda ich zapotrzebowanie wynosi jedynie 1,4 mg, ale ze względu na słabą przyswajalność tego pierwiastka dawkę dostarczaną w diecie trzeba odpowiednio zwiększać. W ciąży zapotrzebowanie na żelazo wzrasta do 27 mg. Z twojego organizmu spora ilość żelaza przenika do łożyska i tkanek dziecka. Produkujesz też znacznie więcej krwi, a żelazo jest niezbędne, by powstała hemoglobina – ten jej składnik, który rozprowadza tlen. Dieta, nawet odpowiednio zbilansowana, często nie zapewnia przyszłej mamie i dziecku wystarczających ilości żelaza. Z jedzenia wchłaniane jest zwykle zaledwie 10-15 procent żelaza. Organizm kobiety w ciąży zaczyna więc wykorzystywać rezerwy. U wielu kobiet nie są one jednak duże, do ich zubożenia przyczyniają się między innymi obfite miesiączki przed ciążą. Niski poziom żelaza w ciąży Kiedy jesteś w ciąży, brak żelaza może mieć poważniejsze konsekwencje. Duża anemia w ciąży może zagrażać rozwojowi dziecka – żelazo w ciąży ma naprawdę duże znaczenie dla ciebie (nie możesz przecież pozwolić sobie na gorszą formę) i dla dziecka (od tego zależy jego zdrowie). Według lekarzy niedokrwistość z niedoborów żelaza w ciąży może sprzyjać powstaniu powikłań takich jak: mała masa urodzeniowa dziecka; poród przedwczesny; przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego; odklejenie łożyska; zaburzenia czynności skurczowej macicy; infekcje podczas połogu. Suplementacja żelaza w ciąży Bardzo często lekarze decydują się na suplementację żelaza u ciężarnych, zwłaszcza jeśli wyniki badań krwi wskazują na niedokrwistość. Preparat przepisany przez ginekologa może zawierać wyłącznie żelazo lub żelazo wraz z witaminą C, która wspomaga wchłanianie się tego pierwiastka, albo może to być preparat wieloskładnikowy – z żelazem, witaminami, kwasem foliowym. Dawkowanie wybranego suplementu zależy od lekarza, jednak bardzo ważny jest też sam sposób przyjmowania preparatów z żelazem. Najlepiej wchłania się żelazo z suplementów przyjmowanych na czczo lub między posiłkami. Jeśli suplementacja spowoduje skutki uboczne, można wówczas zacząć przyjmować żelazo wraz z posiłkami, jednak wtedy mniejsza jego ilość zostanie przez organizm przyswojona. Najczęstsze niepożądane skutki uboczne przyjmowania żelaza, które warto skonsultować z lekarzem, to: bóle brzucha, nudności, wymioty, zaparcia, czarny stolec, ogólne zmęczenie, osłabienie, świąd skóry, pokrzywka, owrzodzenia jamy ustnej. W przypadku braku skuteczności leczenia niedokrwistości z braku żelazu w ciąży preparatami doustnymi stosuje się zastrzyki z żelaza. Jakie żelazo w ciąży warto przyjmować? Żelazo wchodzi w skład wielu suplementów witaminowych i witaminowo-mineralnych przygotowanych dla kobiet w ciąży. Przepisuje się je kobietom w ciąży nie tylko po to, by nie dopuścić do powstania niedoborów w ciąży, ale także po urodzeniu dziecka – u wielu kobiet po porodzie ujawniają się niedobory żelaza. Przyczynia się do nich karmienie piersią, stres związany z nową sytuacją, niedosypianie, przemęczenie itp. Kobieta w połogu wymaga szczególnego traktowania! Zgodnie z nielicznymi badaniami naukowymi, wchłanianie związków żelaza zawartych w suplementach nie jest jednakowe. Najlepiej wchłaniają się sole żelaza dwuwartościowego z preparatów dla ciężarnych. Gorsze wchłanianie odnotowano w przypadku soli trójwartościowych. Dlatego, jeśli lekarz nie zaleci konkretnego preparatu, warto porównać skład produktów w aptece i sięgnąć po ten suplement, który zawiera łatwiej przyswajalny składnik. Produkty bogate w żelazo: ciąża Odpowiednia dieta przy niedoborach żelaza w ciąży może dostarczać organizmowi więcej naturalnego żelaza, dlatego ciężarna powinna zadbać o pełnowartościowe jedzenie i o to, aby jej jadłospis zawierał produkty bogate w żelazo. Najwięcej żelaza zawierają produkty mięsne (wołowina, wieprzowina, drób) – występuje w nich tzw. żelazo hemowe, najlepiej przyswajane przez organizm. Dobrym źródłem żelaza są również ryby, żółtko jaj, rośliny strączkowe, rodzynki, morele, orzechy, papryka, natka pietruszki. Jeśli masz anemię ciężarnych, zwróć szczególną uwagę na witaminę C. Dzięki niej jest ono lepiej przyswajane. Staraj się wprowadzić do swojej diety produkty, które ją zawierają, np. sok pomarańczowy, lemoniadę (woda z wyciśniętym sokiem z cytryny). Duże ilości witaminy C znajdziesz też w papryce, natce pietruszki, brokułach, pomidorach, truskawkach, czarnych porzeczkach. W przemianie żelaza w organizmie istotny jest też kwas foliowy. Źródło: Kubik Paweł, Leibschang Jerzy, Kowalska Bożena,Laskowska-Klita Teresa, Stanisławska Anna, Chełchowska Magdalena, Maciejewski Tomasz. Badanie gospodarki żelazem u kobiet w przebiegu ciąży niepowikłanej oraz we krwi pępowinowej ich dzieci Nr 5/2010358 Ginekol. Pol. 2010, 81, 358-363 Zobacz też: Co jeść w ciąży (ogólne wytyczne) Dieta w ciąży – jadłospis Czego nie jeść w ciąży

niski poziom żelaza u dziecka forum